De wet DBA (Deregulering Beoordeling arbeidsrelaties) is een Nederlandse wet uit 2016 die bedoelt is om schijnzelfstandigheid tegen te gaan. Deze wet is een lange tijd in een soort ijskast blijven staan echter wordt deze sinds 1 januari 2025 weer in actie gesteld.

Vanaf 1 januari 2026 wordt er actief gehandhaafd op deze wet en kan de belastingdienst boetes en naheffingen opleggen.

Wat houdt de wet DBA exact in?

Met deze wet wilt de wetgever simpelweg schijnzelfstandigheid tegengaan. Er zijn in ons land enorm veel ZZP’ers die oorspronkelijk in loondienst waren, ontslag hebben genomen en voor hetzelfde soort bedrijf weer werkzaamheden zijn gaan verrichten als ZZP’er, echter dan onder hogere tarieven. Uiteraard moeten deze tarieven hoger zijn om de hogere lasten als ZZP’er te kunnen dragen, echter is er voor deze ZZP’ers uiteraard ook een financiële motivatie om meer te kunnen verdienen.

De wetgever wilt met ingang van deze wet voorkomen dat ZZP’ers die ten onrechte als zelfstandigen werken, terwijl ze feitelijk als werknemer worden ingezet, en de bijbehorende premies niet worden betaald.

Hierbij is de volgende vraag essentieel: Zijn er medewerkers in dienst van het betreffende bedrijf die exact dezelfde werkzaamheden uitvoeren als de ZZP’er?

Indien het antwoord op deze vraag ja is, is het al discutabel of we het hier niet hebben over een schijnzelfstandige met alle gevolgen van dien.

De gevolgen zijn in dit geval niet zo zeer voor de ZZP’er maar voor de onderneming die hen inhuren. Mocht een ZZP’er namelijk ziek uitvallen, een ongeval krijgen of iets dergelijks, dan kan de ZZP’er een procedure starten en beargumenteren dat hij/zij een werknemer is en een arbeidsovereenkomst heeft.

Mocht deze procedure in het voordeel van de ZZP’er uitvallen dan kan de onderneming alle achterstallige premies, vakantiedagen, pensioenpremies en in dit geval de zieke “werknemer” door blijven betalen.

Veel ondernemingen en ZZP’ers maken zich terecht zorgen over de uitwerking van deze wet. Mocht u twijfels hebben over uw eigen situatie, dan kunnen wij u adviseren op basis van relevante en recente kennis en uitspraken van het gerechtshof.